คอมพิวเตอร์ช่วยสอน
( CAI )
1. ความหมายของคอมพิวเตอร์ช่วยสอน
คอมพิวเตอร์ช่วยสอน
มาจากภาษาอังกฤษว่า Computer Assisted Instruction หรือใช้คำย่อว่า
CAI และมีผู้ให้ความหมายของคอมพิวเตอร์ช่วยสอน ไว้หลายท่าน ดังนี้
-เคแอล ชินน์ ( K.L. Zinn. 1976 : 28 ) ได้ให้ความหมายไว้ว่า “
คอมพิวเตอร์ช่วยสอน หมายถึงการใช้ คอมพิวเตอร ์แสดงการฝึกฝน
ฝึกหัดแบบฝึกหัดและบททบทวนลำดับบทเรียนให้แก่นัก
เรียนและบางส่วนที่ช่วยนักเรียนในด้านการโต้ตอบเกี่ยวกับเนื้อหาของการเรียน
การสอน”
-พรีนิส ( Prenis. 1977 : 20 ) ได้ให้ความหมายว่า
คอมพิวเตอร์ช่วยสอน หมายถึง คอมพิวเตอร์
ที่ช่วยทำให้นักเรียนเรียนรู้รายวิชาไปทีละขั้นตอน
โดยขณะที่มีการเรียนการสอนที่ขึ้นอยู่กับการตอบสนอง ของนักเรียนนั้น
คอมพิวเตอร์จะทำหน้าที่ ถามคำถามให้ คอมพิวเตอร์สามารถย้อนกลับไปสู่ราย
ละเอียดที่ผ่านมาแล้วได้ หรือ สามารถให้การฝึกฝนซ้ำให้แก่นักเรียนได้
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ( กระทรวง ศึกษาธิการ .2528:
1) ได้ให้ความหมายได้ดังนี้
คอมพิวเตอร์ช่วยสอน หมายถึง การนำ คอมพิวเตอร์มาช่วยสอนวิชาต่าง ๆ ให้มนุษย์
โดยการนำเนื้อหาวิชาและลำดับวิธีการ
สอนมาบันทึกเก็บไว้ในคอมพิวเตอร์ใช้ช่วยสอนโดยให้เครื่องกับผู้เรียนโต้ตอบ กันเอง
ทั้งนี้จะรวมถึงการสอนให้รู้จักเขียนโปรแกรมสั่งงานคอมพิวเตอร์
แต่ไม่รวมถึงการสอนคนให้รู้จักวิธีใช้คอมพิวเตอร์หรือรู้ว่าคอมพิวเตอร์เป็น
อย่างไร คอมพิวเตอร์จึงเป็นเพียงเครื่องมืออย่างหนึ่งที่ครูนำมาใช้เป็น
สื่อในการสอน
ยืน ภู่วรวรรณ
(2531 : 120-129) ได้กล่าวถึงคอมพิวเตอร์ช่วยสอน คือ
โปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ได้นำเนื้อหา วิชาและลำดับวิธีการสอนมาบันทึกเก็บไว้
คอมพิวเตอร์จะช่วยนำบทเรียนที่เตรียมไว้อย่างเป็น ระบบมาเสนอในรูปแบบที่เหมาะสมสำหรับ
นักเรียน แต่ละคน
พวงเพชร วัชรรัตนพงค์
(2526 :16) ได้กล่าวไว้ว่า คอมพิวเตอร์ช่วยสอน
คือการนำเอาคอมพิวเตอร์เข้ามาช่วยครูในการเรียนการสอน นักเรียนเรียนรู้เนื้อหา
บทเรียน และฝึกฝนทักษะจากคอมพิวเตอร์ แทนที่จะเรียนจากครูในบางวิชา บางบทเรียน
การเรียนการสอนกับคอมพิวเตอร์จะถูกดำเนินไปเป็นระบบ
คอมพิวเตอร์จะสามารถชี้ที่ผิดของนัก เรียนได้ เมื่อนักเรียน
กระทำผิดขั้นตอนและคอมพิวเตอร์ช่วยการเรียนการสอนยังเป็นเครื่องมือที่ช่วย
สนองความแตกต่างของความสามารถระหว่างบุคคลของนักเรียนได้อีกด้วย
จากความหมายที่กล่าวมาข้างต้นสามารถสรุปความหมายของคอมพิวเตอร์
ช่วยสอนไว้ว่าคอมพิวเตอร์ช่วยสอน หมายถึง
การนำคอมพิวเตอร์กับโปรแกรมบทเรียนมาช่วยในการเรียนการสอน
มีการวางแผนเนื้อหาวิชาอย่างเป็นขั้น ตอน สามารถตอบสนอง กับผู้เรียน มีการทบทวน
การทำแบบฝึกหัด และการประเมินผล
2.
ประเภทของคอมพิวเตอร์ช่วยสอน
คอมพิวเตอร์ช่วยสอน
สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการเรียนการสอนที่แตกต่าง กันออกไป ดังนั้น
คอมพิวเตอร์ช่วยสอน ได้แบ่งออกเป็นหลายประเภทตามลักษณะการนำไปใช้
ซึ่งอาศัยจุดเด่นหลายประการของ คอมพิวเตอร์ ได้มีนัก วิชาการได้สรุปประเภทของคอมพิวเตอร์ช่วยสอนไว้ดังนี้
1. การแก้ปัญหา (Problem Solving) คอมพิวเตอร์ประเภทนี้
จะเน้นให้ฝึกการคิดการตัดสินใจ
โดยมีการกำหนดกฎเกณฑ์ให้แล้วผู้เรียนพิจารณาไปตามเกณฑ์
มีการให้คะแนนหรือน้ำหนักกับเกณฑ์แต่ ละข้อ เช่น ในวิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์
เป็นต้น
2.
การสร้างสถานการณ์จำลอง (Simulation) โปรแกรมประเภทนี้เป็นโปรแกรมที่จำลองสถานการณ์ใน
ชีวิตจริงของผู้เรียนโดยมีเหตุการณ์สมมุติต่าง ๆ
อยู่ในโปรแกรมและนักเรียนสามารถเปลี่ยนแปลงหรือจัดกระทำได้ สามารถโต้ตอบ และมีตัวแปรหรือทางเลือกให้หลาย
ๆ ทาง เพื่อให้นักเรียนสามารถเลือกได้อย่าง
สุ่มเพื่อศึกษาผลที่เกิดขึ้นจากทางเลือกเหล่านั้น
นอกจากนั้นยังช่วยให้นักเรียนเข้าใจ และเห็นภาพพจน์ในบางบทเรียน
แต่หลายวิชาไม่สามารถทดลองให้เห็นจริงได้เช่น การเคลื่อนที่ของลูกปืนใหญ่ การเดินทางของแสงและการหักแหของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าหรือ
ปรากฏการณ์ทางเคมี รวมทั้ง ชีววิทยาที่ต้องใช้เวลานานหลายวันจึงปรากฏผล
ปัญหาเหล่านี้สามารถใช้คอมพิวเตอร์จำลองแบบให้ผู้
เรียนได้เห็นจริงและเข้าใจง่าย
3. ผู้เรียนแบบเฉพาะรายตัว
(Tutoring) เป็นโปรแกรมที่สร้างขึ้นมาในลักษณะของบทเรียน
โปรแกรม เป็นการเลียน แบบการสอนของครู กล่าวคือ จะมีบทนำ (Introduction) และมีคำอธิบาย (Explanation)
ซึ่งประกอบด้วยทฤษฎี
กฎเกณฑ์คำอธิบายและแนวความคิดที่จะสอน หลังจากที่นักเรียนได้ศึกษาแล้วก็จะมีคำถาม
เพื่อใช้ในการตรวจสอบความเข้าใจในแง่ต่าง ๆ
มีการแสดงผลย้อนกลับตลอดจนการเสริมแรงสามารถให้นัก เรียนย้อนกลับไปบทเรียนเดิม
หรือข้ามบทเรียนที่นักเรียนรู้แล้ว นอกจากนี้ยังอาจสามารถบันทึกการกระทำ
ของนักเรียนว่าทำได้เพียงไรและอย่างไร
เพื่อให้ครูสอนมีข้อมูลในการเสริมความรู้ให้กับนักเรียนบางคนได้
4. การฝึกและปฏิบัติ (Drill and Practice) แบบการฝึกและ
ปฏิบัติส่วนใหญ่จะใช้เสริมเมื่อครูผู้สอนบทเรียนตัวอย่างไปแล้วและให้นัก
เรียนทำแบบฝึกหัดกับคอมพิวเตอร์เพื่อวัดระดับหรือให้นักเรียนมาฝึกจนถึง
ระดับที่ยอมรับได้ บทเรียน ประเภทนี้จึงประกอบด้วยคำถาม คำตอบ
มีให้ผลย้อนกลับและการเสริมแรง ที่จะให้นักเรียนทำการฝึกและปฏิบัติ
ซึ่งอาจแทรกรูปภาพเคลื่อนไหว หรือคำพูดโต้ตอบ รวมทั้งอาจมีการแข่งขัน เช่น จับเวลา
หรือ สร้างรูปให้ตื่นเต้นจากการมีเสียง เป็นต้น
5. บทสนทนา (Dialogue) เป็นการเลียนแบบการสอนในห้องเรียนกล่าวคือ
พยายามให้เป็นการพูดคุย
ระหว่างผู้สอนและผู้เรียน เพียงแต่ว่าแทนที่จะใช้เสียง
ก็เป็นตัวอักษรบนจอภาพแล้วมีการสอนด้วยการตั้งปัญหาถาม
ลักษณะในการใช้แบบสอบถามก็เป็นการแก้ ปัญหาอย่าง
6. การไต่ถาม (Inquiry) ผู้สอนจะรวบรวมเนื้อหาเขียนโปรแกรม (Software) ขึ้นโดยใช้คอมพิวเตอร์เป็นสื่อ
ผู้เรียนจะตั้งปัญหา หรือวิธีการแก้ปัญหา (Problem
Solving) ป้อนคำถามเข้าคอมพิวเตอร์ และคอมพิวเตอร์จะให้คำตอบ
การเรียนจะดำเนินไปเช่นนี้ จนกว่าผู้เรียนจะสามารถแก้ปัญหา หรือเข้าใจปัญหา
7. การสาธิต (Demonstration) การสาธิตโดยใช้คอมพิวเตอร์มีลักษณะคล้ายกับการสาธิต
ของครูแต่การสาธิตโดยใช้คอมพิวเตอร์น่าสนใจกว่า
เพราะคอมพิวเตอร์ให้ทั้งเส้นกราฟที่ สวยงามตลอดทั้งสีและเสียงด้วย ครูสามารถนำคอมพิวเตอร์มาใช้เพื่อสาธิต
เช่น การโคจรของดาวพระเคราะห์ในระบบสุริยะ การหมุนเวียนของโลหิต การสมดุลของสมการ
8. การเล่นเกม (Gaming) เกมคอมพิวเตอร์ที่ใช้เพื่อการเรียนการสอนนั้น
เป็นสิ่งที่ใช้เพื่อเร้าใจผู้เรียนได้ เป็นอย่างดี โปรแกรมประเภท
นี้เป็นแบบพิเศษของแบบจำลองสถานการณ์ โดยมีเหตุการณ์ที่มีการแข่งขัน
ซึ่งสามารถที่จะเล่นได้โดยนักเรียน เพียงคนเดียวหรือหลายคน มีการให้คะแนน
มีการแพ้ชนะ
9. การทดสอบ (Testing) การใช้คอมพิวเตอร์ช่วยสอน มักจะต้องรวมการทดสอบเป็นการวัดผล
สัมฤทธิ์ของผู้เรียนไปด้วย โดยผู้ทำต้องคำนึงถึงหลักการต่าง ๆ คือ การสร้างข้อสอบ
การจัดการสอบ การตรวจให้ คะแนน การวิเคราะห์ข้อสอบ
การสร้างข้อสอบและการจัดให้ผู้สอนสุ่มเลือกข้อสอบเองได้
3. ประโยชน์ของคอมพิวเตอร์ช่วยสอน
โดยทั่วไปแล้วคอมพิวเตอร์มีประโยชน์มากมายนอกจากการ
ประมวลผล การจัดทำ เอกสารและในโรงเรียนได้นำคอมพิวเตอร์มาใช้อย่างกว้างขวาง
โดยเฉพาะนำมาช่วยสอน ถึงอย่างไรก็ตามการนำคอมพิวเตอร์ช่วย
สอนมาใช้จะต้องเลือกให้เหมาะสมกับวัตถุประสงค์การเรียนรู้ ประกอบกับใช้คุณลัษณะของคอมพิวเตอร์
ควบคู่กับการดูแลของผู้สอนอย่างใกล้ชิด ซึ่งจะสามารถให้คุณประโยชน์อย่างแท้จริง
ได้มีผู้ทำการวิจัยศึกษาค้นคว้าเกี่ยว กับประโยชน์ของคอมพิวเตอร์ช่วยสอน พบว่า
คอมพิวเตอร์ช่วยสอนมีประโยชน์ต่อผู้เรียนหลายประการ กล่าวโดยสรุปคือ
1. ส่งเสริมให้ผู้เรียนตามเอกัตภาพ
2. มีการป้อนกลับ (Feedback) ทันที
ทำให้ผู้เรียนเกิดความตื่นเต้นไม่เบื่อหน่าย
3. ผู้เรียนไม่สามารถแอบพลิกดูคำตอบได้ ก่อน
จึงเป็นการบังคับผู้เรียนให้เรียนจริง ๆ ก่อนที่จะผ่านบทเรียนนั้นไป
4. ผู้เรียนสามารถทบทวนบทเรียนที่เคย เรียนในห้องเรียน
5. นักเรียนเรียนได้ดีกว่า และเร็วกว่าการสอนตามปกติ
ลดการสิ้นเปลืองเวลาของผู้เรียนลง
6. สามารถประเมินผลความก้าวหน้าของผู้ เรียนโดยอัตโนมัติ
7. ผู้เรียนได้เรียนแบบ Active Learning
8. ฝึกให้ผู้ เรียนคิดอย่างมีเหตุผล เพราะต้องคอยแก้ปัญหาอยู่ตลอดเวลา
9. ผู้เรียนสามารถเรียนตามลำพังด้วยตนเอง ได้
10. ทำให้เกิดความ แม่นยำในวิชาที่เรียนอ่อน
11. ช่วยให้ผู้เรียนคงไว้ซึ่งพฤติกรรมการ เรียนได้นาน
12. เป็นการสร้างนิสัยรับผิดชอบให้เกิดใน ตัวผู้เรียน เพราะไม่เป็น
การบังคับผู้เรียนให้เรียนแต่เป็นการให้การเสริมแรงอย่างเหมาะสม
13. มีเกณฑ์การปฏิบัติโดยเฉพาะ
14. ผู้เรียนจะ เรียนเป็นขั้นตอนที่ละน้อย จากง่ายไปหายาก
15. ทำให้นักเรียนมีเจตคติที่ดีต่อวิชาที่ เรียน
นอกจากนี้ประโยชน์ต่อนักเรียนโดยทั่วไปแล้ว
ในห้องเรียนสามารถพัฒนาการเรียนรู้ ด้วยคอมพิวเตอร์ช่วยสอนอย่างมีประสิทธิภาพ
ดังเช่น นิพนธ์ ศุขปรีดี ได้กล่าวถึงประโยชน์ของคอมพิวเตอร์
ในแง่การเรียนการสอนไว้ดังนี้
1.
คอมพิวเตอร์สามารถทำให้เด็กเรียนได้เป็นรายบุคคล (Computer
can Individualize) ที่เด็ก สามารถเรียนได้เป็นรายบุคคล
จะทำให้มีการสนองความต้องการของเด็กแต่ละคน ซึ่งสอดคล้องกับหลักความแตกต่าง
ระหว่างบุคคลไม่ว่านักเรียนเก่ง ปานกลาง หรืออ่อนก็จะเรียนได้เหมาะสมกับความสามารถ
และความต้องการของตนเอง
2.
คอมพิวเตอร์สามารถบริหารการสอน (Computer can
Manage Instruction) คอมพิวเตอร์สามารถบริหารบริหารการสอนได้อย่างดี
เพราะว่าคอมพิวเตอร์สามารถตั้งจุดมุ่ง หมายทำการสอน ทำการสอบ วิเคราะห์ผล
ดูความก้าว หน้าของนักเรียนตามระยะเวลา เก็บข้อมูลต่าง ๆ ซึ่ง
สามารถเรียกมาดูได้เมื่อต้องการ และทำรายงานผลได้อย่างรวดเร็วไม่เสียเวลา
การทำรายงานผลก็สามารถทำได้เป็นรายบุคคล โดยครูไม่ต้องเป็นผู้เขียนชื่อนัก
เรียนทุกคนเอง แต่สามารถใช้ คอมพิวเตอร์เป็นมือที่สามได้
และตัวครูเองก็มีเวลาจะคิดและสอนให้เกิดผลดีต่อไป
3. คอมพิวเตอร์สามารถสอนสังกัป (Computer can
Teach Concepts)
สังกัปและทักษะการสอนนั้นยากแก่การสอนโดยครูหรือ
เรียนจากตำราการจำลองสถานการณ์โดยคอมพิวเตอร์จะช่วยให้นักเรียนเรียนได้ง่าย ขึ้น
และดีขึ้นกว่า การเรียนจากครู
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น